Projektowanie mebli, form przemysłowych nigdy nie było traktowane jako sztuka w pełnym tego słowa rozumieniu. W przeciągu XX wieku zmieniało swoją formalna nazwę. Pod koniec ubiegłego wieku projektowanie – design (właściwie w języku polskim już dizajn) używany był jako projektowanie w sensie ogólnym, czasem nawet jako konstruowanie. Wzornictwo tłumaczono jako aplikację estetyki, ergonomii, funkcjonalności w projektowaniu wyrobów wytwarzanych przemysłowo. Dzięki tym zabiegom miały lepiej się sprzedawać. Wzornictwo miało wreszcie ułatwić produkcję. W różny sposób definiowano wzornictwo czasem kładąc nacisk na zagadnienia formalne, czasem społeczne, albo użytkowe. Do języka polskiego słowo wzornictwo wprowadziła wymieniana już przeze mnie Wanda Telakowska. Wcześniej używaliśmy stwierdzenia sztuka użytkowa. W ostatnich latach słowo design przybrało formę nadawania cech wizualnych obiektom wytwarzanym jednostkowo lub przemysłowo. Inaczej definiowana jest profesja w ujęciu prawnym.
Projektowanie ?
W kwalifikacji zawodów wzornictwo przemysłowe to: „tworzenie i rozwój projektów oraz specyfikacji, które optymalizują użytkowanie, wartości i wygląd wyrobów, włącznie z określeniem, materiałów, mechanizmów, kształtów, koloru i wykończeniem powierzchni wyrobu, biorąć pod uwagę cechy i potrzeby użytkowników, bezpieczeństwo, popyt, sposób dystrybucji, użytkowanie i konserwację”.
Sztuka ?
Natomiast International Council of Societies of industrial Design – organizacja zrzeszająca krajowe stowarzyszenia projektantów definiuje: „Projektowanie to aktywność twórcza której celem jest określenie wieloaspektowych cech obiektu, procesów, usług w całym cyklu ich życia. Dlatego projektowanie jest ważnym elementem ludzkiej innowacji oraz kluczowym czynnikiem przemian kulturowych i ekonomicznych”. „Wzornictwo przemysłowe jest działalnością twórczą, której celem jest określenie wartości formalnych przedmiotów wytwarzanych przez przemysł. […] Wzornictwo przemysłowe zmierza do objęcia wszystkich aspektów otoczenia ukierunkowanych na człowieka i uwarunkowanych sposobem wytwarzania”. Całkiem inaczej sprawę widzą sami projektanci. Każdy inaczej definiuje, rozumie i czuje ten zawód. Dla przykładu, Kenji Ekvan mówi „Wzornictwo to nadawanie kształtu ludzkim marzeniom”. Jens Bernsen : „Wzornictwo przekłada zamysł na fizyczna formę lub narzędzie”. Bruno Munari: „Projektant jest planistą sceny estetycznej”. Le Corbusier: „Dobre wzornictwo to umiejętność czynienia mądrości widoczną”. Victor Papanek : „Wzornictwo jest świadomym i intuicyjnym wysiłkiem narzucania porządku”.
